Forum Wolnych od Alkoholu

[Kulfon]

jako, ze nigdy nikt nie zwrocil mi uwagi zawsze mowilem i pisalem "wziasc"
nawet gotow jestem zeznac, ze tak mnie uczyli w szkole

Mickiewicz i Asnyk tez tak przeciez pisali

Kod:

Maciej Malinowski  Dlaczego: wziac?      Jest latwy sposób na zapamietanie historycznogramatycznej odmiennosci tego czasownika: "Kobieta jest zawsze do wziecia, a nie do wziescia!" J ak zareagowac, kiedy z najbardziej nawet zacnych ust slyszymy "wziasc" zamiast "wziac"? Zbagatelizowac? Uznac za przejezyczenie? A moze nie miec litosci i poprawic? Kazde rozwiazanie wydaje sie nie najlepsze. Pozostaje chwycic za pióro i… napisac do "Konspektu"!  Przez póltora wieku nie bylo klopotu z feralnym dzis czasownikiem "wziac". W dawnej polszczyznie wystepowala forma z historyczna koncówka "-ac" i tylko jej uzywali skryptorzy. Dopiero w czasach nowszych (XIX w.) — i to u najwiekszych pisarzy — po raz pierwszy natrafiamy na niepoprawne "wziasc". Zdarzylo sie tak napisac i Mickiewiczowi, i Krasinskiemu, i Asnykowi. Biora ich dzis w obrone jezykoznawcy, twierdzac, ze autorzy ci swiadomie stawiali okreslenia prowincjonalne, gwarowe obok form uznanych za ogólnopolskie. A ja twierdze, ze wprowadzenie do tekstów blednych wyrazów zawsze jest ryzykowne. Littera docet, littera nocet…  Czy mamy sie "podpieracjako, ze nigdy nikt nie zwrocil mi uwagi zawsze mowilem i pisalem "wziasc" nawet gotow jestem zeznac, ze tak mnie uczyli w szkole :roll: Mickiewicz i Asnyk tez tak przeciez pisali :roll: [code]Maciej Malinowski  Dlaczego: wziac?      Jest latwy sposób na zapamietanie historycznogramatycznej odmiennosci tego czasownika: "Kobieta jest zawsze do wziecia, a nie do wziescia!" J ak zareagowac, kiedy z najbardziej nawet zacnych ust slyszymy "wziasc" zamiast "wziac"? Zbagatelizowac? Uznac za przejezyczenie? A moze nie miec litosci i poprawic? Kazde rozwiazanie wydaje sie nie najlepsze. Pozostaje chwycic za pióro i… napisac do "Konspektu"!  Przez póltora wieku nie bylo klopotu z feralnym dzis czasownikiem "wziac". W dawnej polszczyznie wystepowala forma z historyczna koncówka "-ac" i tylko jej uzywali skryptorzy. Dopiero w czasach nowszych (XIX w.) — i to u najwiekszych pisarzy — po raz pierwszy natrafiamy na niepoprawne "wziasc". Zdarzylo sie tak napisac i Mickiewiczowi, i Krasinskiemu, i Asnykowi. Biora ich dzis w obrone jezykoznawcy, twierdzac, ze autorzy ci swiadomie stawiali okreslenia prowincjonalne, gwarowe obok form uznanych za ogólnopolskie. A ja twierdze, ze wprowadzenie do tekstów blednych wyrazów zawsze jest ryzykowne. Littera docet, littera nocet…  Czy mamy sie "podpierac" wielkimi pisarzami, kiedy ktos nam zwraca uwage na niepoprawne "wziasc"? Nie, absolutnie nie! "Co wolno Mickiewiczu, to nie Tobie, Nitschu!", mówili studenci polonistyki UJ, gdy wybitny jezykoznawca uzyl zaimka "co" zamiast "który". Wieszcz jest wielkim pisarzem nie dlatego, ze zdarzylo mu sie popelnic bledy, ale… mimo to! Niech haslo to obowiazuje nadal. Nie ulega watpliwosci, ze wiekszosc Polaków mówi "wziasc" przez analogie do takich czasowników, jak "siasc, usiasc, trzasc, posiasc" (niektórzy nawet "wzias", z gloska "s" na koncu). Co gorsza, wlasnie forma z wyglosowym "-c" bywa odbierana przez te same osoby jako... niepoprawna! O osobliwosciach morfologicznych omawianego czasownika nie wiedza (sprawdzilem!) studenci filologii polskiej, nie umieja tego klarownie wytlumaczyc nauczyciele w szkolach. Cos tu nie gra… Tymczasem sprawa jest prosta. Czasownik "wziac" ma z historycznego punktu widzenia zwiazek z takimi bezokolicznikami, jak "przyjac, zajac, wyjac, zdjac". Sklada sie bowiem z przedrostka "wz-" i rdzenia "-jac", tego samego, który wystepuje w przywolanych wyrazach (przy-jac, za-jac, wy-jac, od-jac). W ciagu wieków, ze wzgledu na trudna do wymówienia zbitke "wzj-", "wzjac" zmienilo sie we "wziac". Jest latwiejszy sposób na zapamietanie historycznogramatycznej odmiennosci tego czasownika. Wystarczy znac formulke, ze "kobieta jest zawsze do wziecia, a nie do wziescia!".  Prosze zauwazyc, ze równiez wyrazy pochodne nie zawieraja nigdzie "-s-". Mówi sie "wziety, wziatek (inaczej "lapówka"), zawziety, wziecie, przedsiewziecie, zawziecie sie". Do tej samej rodziny, co wziac, naleza bezokoliczniki "przedsiewziac, uwziac (sie), zawziac (sie), powziac". Wlasciwie jedynym wyrazem urobionym od czasownika "wziac", w którym wystepuje dzis "-sc", jest "rekojesc".  Oczywiscie, moze sie zdarzyc w przyszlosci, ze ze wzgledu na szczególne rozpowszechnienie formy z "-asc", jezykoznawcy skapituluja i zezwola na obocznosc "wziac — wziasc", jednak poslugiwanie sie ta pierwsza niewatpliwie swiadczyc bedzie o wyzszej wiedzy i kulturze jezykowej mówiacego.[/code] http://www.wsp.krakow.pl/konspekt/19/jezyk19.html wielkimi pisarzami, kiedy ktos nam zwraca uwage na niepoprawne "wziasc"? Nie, absolutnie nie! "Co wolno Mickiewiczu, to nie Tobie, Nitschu!", mówili studenci polonistyki UJ, gdy wybitny jezykoznawca uzyl zaimka "co" zamiast "który". Wieszcz jest wielkim pisarzem nie dlatego, ze zdarzylo mu sie popelnic bledy, ale… mimo to! Niech haslo to obowiazuje nadal. Nie ulega watpliwosci, ze wiekszosc Polaków mówi "wziasc" przez analogie do takich czasowników, jak "siasc, usiasc, trzasc, posiasc" (niektórzy nawet "wzias", z gloska "s" na koncu). Co gorsza, wlasnie forma z wyglosowym "-c" bywa odbierana przez te same osoby jako... niepoprawna! O osobliwosciach morfologicznych omawianego czasownika nie wiedza (sprawdzilem!) studenci filologii polskiej, nie umieja tego klarownie wytlumaczyc nauczyciele w szkolach. Cos tu nie gra… Tymczasem sprawa jest prosta. Czasownik "wziac" ma z historycznego punktu widzenia zwiazek z takimi bezokolicznikami, jak "przyjac, zajac, wyjac, zdjac". Sklada sie bowiem z przedrostka "wz-" i rdzenia "-jac", tego samego, który wystepuje w przywolanych wyrazach (przy-jac, za-jac, wy-jac, od-jac). W ciagu wieków, ze wzgledu na trudna do wymówienia zbitke "wzj-", "wzjac" zmienilo sie we "wziac". Jest latwiejszy sposób na zapamietanie historycznogramatycznej odmiennosci tego czasownika. Wystarczy znac formulke, ze "kobieta jest zawsze do wziecia, a nie do wziescia!".  Prosze zauwazyc, ze równiez wyrazy pochodne nie zawieraja nigdzie "-s-". Mówi sie "wziety, wziatek (inaczej "lapówka"), zawziety, wziecie, przedsiewziecie, zawziecie sie". Do tej samej rodziny, co wziac, naleza bezokoliczniki "przedsiewziac, uwziac (sie), zawziac (sie), powziac". Wlasciwie jedynym wyrazem urobionym od czasownika "wziac", w którym wystepuje dzis "-sc", jest "rekojesc".  Oczywiscie, moze sie zdarzyc w przyszlosci, ze ze wzgledu na szczególne rozpowszechnienie formy z "-asc", jezykoznawcy skapituluja i zezwola na obocznosc "wziac — wziasc", jednak poslugiwanie sie ta pierwsza niewatpliwie swiadczyc bedzie o wyzszej wiedzy i kulturze jezykowej mówiacego.

http://www.wsp.krakow.pl/konspekt/19/jezyk19.html

[Wiedźma]

Cytat:

"wziąć" czy "wziąść"

Nie przeczytałam wklejonego powyżej tasiemca,
ale z tego co mi wiadomo - zdecydowanie: wziąć.

[Flandria]

Gdyby język nie był plastyczny, i nie uwzględniał za poprawne formy stosowane potocznie - to dzisiaj mówilibyśmy językiem jakiego używano za czasów Mieszka I
Mnie wygodniej jest mówić wziąść

[Kulfon]

[Flandria]

[Kulfon]

[Flandria]

[szymon]

wszystko jedno jak napiszesz, zrozumiemy
na oficjalnych pismach pisz poprawnie

[kosmo]

[pterodaktyll]

[cool]

[Flandria]

[pietruszka]

[pietruszka]

[Flandria]